Wnętrze kościoła jeszcze przed remontem

Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Ciężkowie został wpisany do rejestru #zabytków. Cała procedura przebiegła w zaskakująco szybkim tempie – trwało to około miesiąca. Wpis otwiera parafii drogę do ubiegania się o środki zewnętrzne na odbudowę spalonej świątyni.

Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków pismem z dnia 21 grudnia 2017 roku wszczął na wniosek parafii rzymskokatolickiej pw. św. Wita w Słupach postępowanie administracyjne w sprawie wpisu do rejestru zabytków kościoła ewangelickiego, obecnie rzymskokatolickiego filialnego pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Ciężkowie.

W trakcie przeprowadzonego przez konserwatora zabytków postępowania dowodowego w celu ustalenia wartości naukowych, historycznych i artystycznych kościoła, przeprowadzono wizję lokalną 4 stycznia 2018 roku. Ponadto, jako materiał dowodowy wykorzystano kartę ewidencyjną zabytków architektury i budownictwa opracowaną przez Grzegorza J. Budnika w 2008 roku oraz informacje zawarte w pracy dyplomowej Andrzeja Kurowskiego pt. „Kościół pw. św. Stanisława Biskupa. Zarys dziejów oraz stan obecny” z 1995 roku. Postępowanie dowodowe zakończono 12 stycznia 2018 roku.

Kościół położony jest w centrum wsi, po zachodniej stronie drogi powiatowej prowadzącej z Królikowa do Retkowa. Budowa kościoła rozpoczęła się wraz z powstaniem na tym terenie parafii ewangelickiej w 1898 roku, a zakończona została w 1900 roku. Kościół wzniesiono w stylu neogotyckim. Obok świątyni wzniesiono pastorówkę, która pełniła funkcję seminarium dla diakonów, co świadczy o dużej randze i znaczeniu parafii. Dzieje zboru zamknęło przejęcie go przez parafię katolicką w 1948 roku i nadanie świątyni wezwania im. Stanisława Biskupa.

Kościół został wzniesiony z czerwonej cegły, założony na rzucie prostokąta, złożony z prostokątnej, wydłużonej nawy głównej zamkniętej trójbocznym prezbiterium i przyległej do niej węższej nawy bocznej z emporą. W narożu kościoła został wzniesiony masyw wieżowy  na rzucie kwadratu, zaś przy prezbiterium – zakrystia na rzucie trapezu. Korpus pierwotnie kryty był dachem trójspadowym, a prezbiterium osobnym dachem pięciospadowym. Wieża kryta jest dachem dwuspadowym o kalenicy poprzecznej do kalenicy dachu nad korpusem nawowym. Dachy nad korpusem i prezbiterium uległy zniszczeniu podczas pożaru w listopadzie 2017 roku. Pożar strawił także więźbę dachową obu dachów.

Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – zabytek to „nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową”.

Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Ciężkowie posiada wartość historyczną, jako przykład niewielkiej świątyni ewangelickiej wzniesionej w stylu neogotyckim, zgodnie z regulacjami zawartymi w tzw. Eisenacher Regulativ z 1861 roku, obowiązującymi w budownictwie sakralnym wznoszonym pod patronatem rządowym. Stanowi on materialne świadectwo wielokulturowej i wielowyznaniowej historii regionu. Wartość artystyczna zasadza się na architekturze świątyni, w szczególności na ukształtowaniu jego bryły: dominującej wieży oraz wysokich, wielospadowych dachów i wydatnego szczytu frontowego. Wartość naukowa kościoła polega na jego przydatności jako przedmiotu badań nad pruską architekturą sakralną z początku XX wieku. Podnosi ją zachowana autentyczna substancja materialna świątyni oraz integralnie z nią związanych elementów wystroju architektonicznego wnętrza.

Kościół w Ciężkowie odpowiada więc definicji legalnej zabytku, która zawarta jest w ustawie. 

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Budowa hal

Ochrona środowiska dla firm

od 50PLN

Analiza stanu bhp w firmie

od 50PLN

Bezpłatne kontrolowanie sprawności zawieszenia

Zaproszenia

4,00 zł PLN

Konstrukcje stalowe

Szkolenie okresowe dla pracodawców i osób kierujących pracownikami

159PLN

Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego

od 500PLN