Dziś Światowy Dzień WZW. Zapalenie wątroby to cichy zabójca.

Święto to obchodzone jest corocznie w dniu urodzin prof. Barucha Samuela Blumberga, lekarza, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za odkrycie wirusowego zapalenia wątroby typu B oraz opracowanie szczepionki przeciwko niemu. Formalnie taką datę zatwierdziła WHO w maju 2010 r. (wcześniej był 1 października) a dzień ma być przyczynkiem do podniesienia świadomości zdrowotnej społeczeństw oraz zintensyfikowania walki z WZW. Patronat merytoryczny nad obchodami World Hepatitis Day sprawuje World Hepatitis Alliance.

A problem z WZW jest poważny – Światowa Organizacja Zdrowia uznała go oprócz malarii, gruźlicy oraz HIV/AIDS jak jedne z największych zagrożeń dla rodzaju ludzkiego. Wg danych ELPA na świecie żyje ponad 500 mln osób z wirusowym zapaleniem wątroby typu B lub C. Na świecie 1/3 populacji miało kontakt tylko z samym wirusem typu B, chronicznie chorych jest 350 mln osób. Nieleczone lub niewłaściwie monitorowane zapalenie typu B i C prowadzi do zaawansowanej marskości i innych komplikacji, w tym raka wątroby i niewydolności organu. Podczas, gdy większość uwagi światowej opinii publicznej zwrócone jest na ograniczenie epidemii HIV/AIDS około 1,5 miliona ludzi umiera szybciej z powodu zapaleń wątroby niż na HIV/AIDS.

W Polsce mamy do czynienia z sytuacją jeszcze bardziej zatrważającą: wirusem B zakażonych jest ponad pół miliona osób, wirusem typu C ok. 700 tysięcy, z czego większość nie zdaje sobie sprawy, że ma HCV oraz że może zarażać innych. Dotychczas zdiagnozowano wirusa typu C u około 50 tys. osób. Reszta żyje w groźnej nieświadomości i zagrożeniu życia swojego i otoczenia. Jeszcze gorzej jest z wiedzą dotyczącą wirusów wątroby i wywoływanych przez zapalenia. Polacy nie odróżniają poszczególnych wirusów, nie znają profilaktyki oraz nie wiedzą jak mogą się wirusem zarazić.

Światowe dni Wirusowych Zapaleń Wątroby odbywają się pod patronatem World Hepatitis Alliance, organizacji pozarządowej skupiającej środowiska zainteresowane problematyką WZW. Są to 150 grup pacjentów, organizacji pozarządowych z ponad 60 różnych krajów świata. Ta organizacja o charakterze globalnym stawia za cel reprezentowanie interesów i zdrowia pół miliarda chorych na WZW ludzi, dąży we współpracy z WHO do prewencji i wyeliminowania z ziemi wirusów zapalenie wątroby. Pragnie wzmocnić głos pacjentów, ułatwić ich leczenie, wpłynąć na opracowanie strategii walki z WZW oraz uświadamiać i edukować społeczeństwa w poszczególnych krajach. Maskotką symbolem Światowych Dni Wirusowego Zapalenia Wątroby są trzy małpki obrazujące zachowywanie się większości ludzi wobec WZW.

Małpki nie słyszą, nie widzą i nie mówią symbolizując tym samym, że o WZW nie chce się słyszeć, nie chce się widzieć i nie chce się mówić. Panuje swoista zmowa milczenia a celem akcji jest zmiana takiego nastawienia. Żeby zacząć dostrzegać problem, żeby zacząć słuchać i poznawać zagrożenie jakie niosą wirusowe zapalenie wątroby, a przede wszystkim żeby zacząć mówić o WZW. Taki motyw został wybrany, żeby podkreśli jak się ignoruje wirusowe zapalenie wątroby w skali globalnej.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) przenosi się poprzez kontakt z krwią oraz innymi wydzielinami ciała (np. śliną, nasieniem, wydzieliną pochwową) zakażonej osoby. Proszę jednak zauważyć, że prawdopodobieństwo zarażenia się poprzez pocałunki lub używanie tych samych sztućców jest znikome. WZW typu C przenosi się poprzez bezpośredni kontakt z zakażoną wirusem krwią. Bardzo rzadko zdarza się zakażenie poprzez inne wydzieliny ciała, chociaż nie jest to do końca zbadane.

 W większości przypadków wirus przenosi się następującymi drogami:

- Poprzez przetoczenie nieprzebadanej krwi (w większości rozwiniętych krajów krew bada się od ok. 1990r.)

- Zakażenie dziecka przez matkę przy porodzie

- Korzystanie ze wspólnych strzykawek przy braniu narkotyków

- Korzystanie ze wspólnych słomek, banknotów, etc. przy wąchaniu kokainy

- Używanie tych samych żyletek, szczoteczek do zębów, etc. przez kilka osób

- Tatuaże i piercing wykonane przy użyciu niewysterylizowanego sprzętu

 WZW typu B można zarazić się również poprzez stosunek płciowy bez zabezpieczenia z nosicielem. Jeśli podejrzewasz, że mogłeś zarazić się WZW B lub C, przebadaj się.

 Szczepienie to najlepszy sposób zapobiegania zakażeniu WZW typu B. Efektywność ponad miliarda dawek szczepionki na WZW B podanych pacjentom od lat 80tych ubiegłego wieku wyniosła ok. 95%. Nie istnieje obecnie szczepionka na WZW typu C.

Aby stwierdzić WZW typu B bada się krew pod kątem obecności antygenu powierzchniowego WZW B (HBsAg). Jest on częścią wirusa i zwykle pojawia się we krwi ok. 6-12 tygodni po zakażeniu. Jeśli wynik jest pozytywny, masz WZW typu B. W takim wypadku Twój lekarz zleci dalsze badania, by sprawdzić, od jak dawna wirus jest obecny w Twoim organizmie, czy wyrządza szkody, oraz czy zakażenie wymaga leczenia. Jeśli Twój organizm sam zwalczył chorobę lub byłeś szczepiony na WZW B, w Twojej krwi obecne będą przeciwciała anty-HBs, które w przyszłości ochronią Cię przez wirusem WZW typu B.

W przypadku WZW typu C wykonuje się badania krwi na obecność przeciwciał anty-HVC. Jeśli dadzą wynik pozytywny, to znaczy, że albo obecnie przechodzisz zakażenie, albo chorowałeś w przeszłości. Przeciwciała anty-HVC pojawiają się we krwi ok. 7 – 9 tygodni po zakażeniu. Jeśli układ odpornościowy jest osłabiony, wtedy mogą one pojawić się później, lub wcale. Jeśli pierwsze badanie da wynik pozytywny, Twój lekarz zleci badanie pod kątem obecności samego wirusa (RNA wirusa). Jeśli da wynik pozytywny, masz WZW typu C. 

Jeśli zdiagnozowano u Ciebie WZW typu B lub C, masz przed sobą wiele trudności, jednak najlepiej zająć się problemem od razu i jak najszybciej dowiedzieć się jak uniknąć zakażania innych oraz rozważyć różne możliwości leczenia oraz samokontroli. 

Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu B: w ciągu pierwszych 6-ciu miesięcy od zakażenia zwykle nie stosuje się leków. Organizm zazwyczaj radzi sobie sam w 9 przypadkach na 10, bez względu na to, czy chorego poddano leczeniu. Na tym etapie nie wpływa znacząco na szanse wyleczenia. Leki antywirusowe mogą być niezbędne tylko w niektórych, rzadkich wypadkach ostrej infekcji powodującej bardzo agresywne zapalenie wątroby. 

Przewlekłe (długotrwałe) wirusowe zapalenie wątroby typu B: skonsultuj się z lekarzem. Niektórzy wymagają leczenia, a inni powinni z tym zaczekać. Nie wyleczy się WZW typu B, ale można zmniejszyć agresywność wirusa i tym samym uchronić wątrobę przed uszkodzeniem. Jeśli choroba ma przebieg łagodny, być może lepszym wyborem będzie wstrzymanie się z leczeniem. W przewlekłym wirusowym zapaleniu wątroby typu B stosuje się interferon pegylowany oraz nukleozydy lub analogi nukleozydów. 

Interferon pegylowany alfa podawany jest w formie iniekcji i pobudza układ odpornościowy do walki z wirusem. Skutki uboczne to m.in. zmęczenie, objawy grypopodobne, depresja, problemy dermatologiczne, zmiany w morfologii. Leczenie trwa 24 – 48 tygodni i nie w każdym przypadku WZW B jest skuteczne. Np. często możliwe jest zmniejszenie agresywności infekcji u pacjentów z genotypem A, HBeAg-pozytywnych z podwyższonymi enzymami wątrobowymi ale bez marskości wątroby. Twój lekarz musi dokładnie przeanalizować opcję leczenia interferonem. Tego leku nie można stosować u pacjentów z marskością wątroby. 

Nukleozydy i analogi nukleozydów powstrzymują namnażanie się wirusa i podaje się w formie tabletek. Mają mało skutków ubocznych i przeznaczone są nawet dla pacjentów z marskością wątroby. Niestety trzeba je przyjmować codziennie przez wiele lat, lub nawet całe życie. Jeśli wirus uodporni się na jeden rodzaj leku, trzeba wtedy dodać kolejny. Twój lekarz powinien monitorować ładunek wirusa we krwi (DNA WZW typu B) aby upewnić się, że leczenie przynosi pożądany skutek. Nie zapominaj o braku tabletek, nawet jeśli czujesz się dobrze. Jeśli pominiesz wiele dawek lub zrezygnujesz z leczenia zbyt wcześnie, Twój stan może się znacznie pogorszyć. W miarę możliwości upewnij się, że będziesz mieć dostęp do leków na parę lat naprzód przed rozpoczęciem leczenia. 

W wielu krajach w 2011r. wprowadzono nowy standard terapeutyczny w leczeniu genotypu 1 WZW typu C, który daje dobre wyniki: Boceprevir (Victrelis) and Telaprevir (Incivek/Incivo), tj. inhibitory proteazy podawane doustnie i łączone z pegylowanym interferonem alfa skojarzonym z rybawiryną. 

Pegylowany interferon alfa i rybawiryna: jest to terapia pierwszego rzutu z wyboru w leczeniu WZW typu C u pacjentów z genotypem 2,3,4,5 i 6. Tego zestawu używa się również do leczenia genotypu 1 w krajach, które nie zatwierdziły jeszcze nowych inhibitorów proteazy. 

Leczenie pegylowanym interferonem alfa i rybawiryną ma ok. 50% skuteczność, choć w niektórych genotypach odsetek wyleczeń jest większy. Uznaje się, że pacjent jest wyleczony, jeśli 6 miesięcy po odstawieniu leków w jego krwi nie wykrywa się obecności wirusa. Taka terapia różni się od leczenia WZW B, gdzie zakażenie kontroluje się, a nie leczy.. Interferon podawany jest w formie iniekcji, a rybawiryna w tabletkach. Skutki uboczne obejmują zmęczenie, objawy grypopodobne, depresja, problemy dermatologiczne, zmiany w morfologii. W związku z tym leczenie powinno być prowadzone pod kontrolą doświadczonego lekarza/ośrodka. Terapia trwa 24 – 48 tygodni, jednak w niektórych wypadkach zaleca się 72 tygodnie. Istnieje kilka podtypów WZW typu C, zwanych genotypami. Przebieg choroby jest podobny, jednak poszczególne genotypy reagują inaczej na leki: 1,4,5 i 6 są trudniejsze w leczeniu niż 2 i 3.

Obecnie trwają badania nad różnymi nowymi rodzajami terapii WZW typu C.

 materiał: Ministerstwo Zdrowia

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Bezpłatne kontrolowanie sprawności układu kierowniczego

Ochrona środowiska dla firm

od 50PLN

Prowadzenie kadr i płac dla firm

od 50PLN

Pamiątka A4

20,00 zł PLN

Szkolenie okresowe dla pracodawców i osób kierujących pracownikami

159PLN

Fotoobraz na płótnie 50x70

121,00 zł PLN

Bezpłatne kontrolowanie sprawności ustawienia świateł

Zaproszenia

4,00 zł PLN